Afwasstress

Tijd om de meedenker van Rebecca af te sluiten. Zij had op het werk een probleem met afwassen en opruimen. Het kwam er op neer dat steeds dezelfde mensen de rommel van anderen opruimen en dat ze samen vast zitten in een patroon. Afwasstress! Ze vroeg jullie om mee te denken.

Rebecca legt de situatie uit:

Op mijn werk is een situatie ontstaan waar velen van ons denk ik mee bekend zijn. Het afwas- en opruimprobleem. Bepaalde collega's ruimen stelselmatig hun kopjes, bordjes, bestek en verpakkingen niet op, maar plaatsen deze bijvoorbeeld OP het aanrecht, in plaats van IN de vaatwasser. Het komt hiermee in een openbare, publieke ruimte te staan. Andere collega's ruimen vervolgens de rommel op.

Een omdenkstrategie zou kunnen zijn: stoppen met opruimen. Uiteindelijk zijn de kopjes op en gaan de rommelcollega's wel aan de slag. Het probleem dat daar echter bij ontstaat is dat de werknemers die gasten moeten ontvangen in deze ruimte, geen slechte indruk willen maken op de gast. Dus wat doen ze: ze ruimen de rommel van hun collega's op (en houden hiermee het probleem in stand, waar ze zich ook van bewust zijn). Zij balen hier echter wel flink van: elke dag andermans rommel opruimen is geen pretje. Mailtjes en besprekingen: niets lijkt tot nu toe te helpen. Hoe kunnen zij dit omdenken, zonder dat de gasten gillend wegrennen? Graag jullie hulp!

Honderden reacties

Er kwamen honderden reacties binnen, via Facebook, Twitter, LinkedIn en in de reacties onderaan dit artikel kun je ze allemaal teruglezen. 
Als je een probleem vanuit het gedachtengoed van het omdenken benadert, kun je een paar dingen doen. Iedere stap leidt tot een andere manier van omgaan met het probleem. Hieronder zullen we ze stap voor stap bespreken en toepassen op het probleem van Rebecca.

Waarnemen

De eerste en misschien wel meest belangrijke stap is waarnemen. Hierbij kijk je goed naar de feiten en stel je jezelf de vraag 'wat is het probleem?' en 'is het wel een probleem?'. Je kunt niet beginnen met oplossen, loslaten of omdenken voordat je de feiten goed duidelijk hebt. 

Zo stelt Mirjam in de reacties de vraag of je weet welke collega's niet opruimen. Mariandel gaat zelfs op zoek naar het probleem achter het probleem. Zij vraagt zich af of het misschien een te hoge werkdruk is die deze stress veroorzaakt? Of voelen de mensen die alles steeds opruimen zich niet gezien? De afwas op het aanrecht is slechts een feit, maar wat is het precies dat van die afwas een probleem maakt? Een aantal anderen vragen zich af van wie dit probleem eigenlijk is. Is het wel jouw probleem?

Oplossen

Als de feiten helder zijn, kun je gaan kijken of je iets aan die feiten kunt veranderen. Lukt dat? Probleem opgelost! Er kwamen ontzettend veel interessante, creatieve en handige oplossingen voorbij. Ze zullen niet allemaal bij ieder bedrijf werken, maar genoeg om inspiratie uit te halen.

Wat dacht je van al het servies voorzien van een naam, zodat je precies weet wie de boosdoeners zijn. Ook wegwerpservies kopen werd vaak geopperd. Dan is er helemaal geen afwas meer! Ook een afwasrooster waarbij iedereen een keer aan de beurt komt, kwam vaak voorbij. Briefjes ophangen waarmee je collega's vriendelijk doch dringend verzoekt om op te ruimen. Of als inderdaad de klanten het probleem zijn en niet de troep zelf, spreek dan met je klanten af buiten de deur, opperde Betty.

Veel oplossingen kozen de richting van het bestraffen van ongewenst gedrag: afwas terugzetten op het bureau van de vervuilers, alles wat vies is en op het aanrecht staat zonder pardon weggooien, een camera erop om mensen op heterdaad te betrappen, het kon niet gek genoeg. Ruud vertelt zelfs dat hij in zijn studentenhuis de afwas in het bed van zijn vervuilende huisgenoot gooide en de etensresten lekker uitsmeerde. Het werkte wel...

Els is meer van het belonen van positief gedrag en stelt een streeplijst voor. "Telkens als je opruimt een kruisje achter je naam. Dan beloon je positief gedrag. Wie de minste kruisjes heeft trakteert. Of wie de meeste kruisjes heeft wint een etentje." Ook Maarten is meer van de positieve aanpak. Hij stelt dat het niet uitmaakt welke oplossing je verzint, als er geen draagvlak is, werkt het niet. "Deze meedenker delen met alle collega's van de desbetreffende afdeling en ze vervolgens zelf het antwoord laten geven. Het gaat om acceptatie. Als medewerkers zelf de oplossing of het idee aandragen zijn ze gemotiveerd om dit idee ook te laten slagen."

Loslaten

Een probleem bestaat niet alleen uit feiten. De afwas op het aanrecht is op zichzelf geen probleem. Het zijn de verwachtingen die je hebt bij hoe een fijne werkplek er uit zou moeten zien en hoe jouw collega's zich zouden moeten gedragen, die veroorzaken het probleem. Soms zijn het hele belangrijke en reëele verwachtingen, soms kun je ze ook loslaten zodat het probleem verdwijnt.

In dit geval geven velen van jullie aan dat Rebecca zich misschien te druk maakt en zich een probleem toe-eigent dat het niet waard is om je zo druk over te maken. Marianne schrijft: "Maak je niet druk, is toch niet boeiend. Je bent niet verantwoordelijk voor een ander zijn gedrag. Alleen voor je eigen gedrag." Jasper raadt Rebecca aan met stoppen dit als een probleem te zien. "Dit niet benaderen als een probleem. Dan is het iets wat je gewoon doet. Van "Waarom doe je dat? Omdat niemand anders het doet en dat is een probleem!" naar
"Waarom doe je dat? Gewoon, ik doe het gewoon.", oppert hij. Maak er geen probleem van!

Ook Stephanie volgt die gedachtengang: "Wellicht moet je omdenken in de trant van dat je het gewoon fluitend doet en dat je je er niet meer aan ergert. Laten gaan! Iedere keer als je je ergert denk je: dit is de moeite niet waard om boos over te zijn."

Omdenken

Vervolgens komen we aan bij het omdenken. In sommige gevallen lukt het om een probleem zo aan te pakken, dat je daadwerkelijk nieuwe mogelijkheden creëert. Dingen die er niet zouden zijn als het probleem er niet was. Dit lukt vaak als je omdenkt vanuit jouw verlangen. Wat wil je eigenlijk écht? Dat het netjes is? Dat klanten tevreden zijn? Dat jouw inzet gezien en beloond wordt?

Meerdere mensen opperen dat je het afwassen kunt gebruiken. Als een teambuildingsactiviteit, om een goed gesprek te voeren, om even je gedachten te laten gaan en op nieuwe ideeën te komen. Zie het niet als vervelende klus, maar maak goed gebruik van deze waardevolle tijd. Volgens Bastiaan zou het weleens zo gezellig kunnen worden in de keuken, dat de sloddervossen nog jaloers gaan worden.

Ilse kijkt er weer op een andere manier tegenaan. Zij stelt dat iedere collega op zijn of haar manier bijdraagt aan het bedrijf.   "Ik kom dit ook tegen op mijn werk, ik zie er echter geen probleem in. Ieder heeft zijn eigen kracht en in plaats van te kijken naar de tekortkomingen van collega's, is het waardevoller te kijken naar hun kracht. Jij bent blijkbaar één van de collega's die de werkplek schoonhoudt en daar hebben je collega's baat bij. Wat doen deze collega's voor jou waar jij baat bij hebt?"

Manon haakt daar op in. Je kunt het opruimen en afwassen ook gebruiken om je goed over jezelf te voelen. "Jij bezit de volgende competenties: zelfstandig, klantvriendelijk, omgevingsbewust, inzet, discipline, doelgericht en je hebt een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Tel je zegeningen!" Dus als je weer eens afwast, denk dan niet aan alle collega's die de rommel gemaakt hebben, maar geef jezelf een compliment voor jouw inzet. Zo wordt de ergernis vervangen door een fijn gevoel.

Reactie Rebecca

Uiteraard hebben we Rebecca ook zelf gevraagd of ze iets aan de reacties heeft gehad en hoe het nu gaat. Ze mailde ons het volgende:

Wauw, wat veel reacties! Super leuk en bovendien heel interessant om te lezen. Bedankt allemaal!

Laat ik voorop stellen dat het “plaatsen-in-en-uitruimen-van-de-vaatwasser-ritueel” nog steeds een probleem is. Maar het is gelukkig niet meer mijn probleem (eigenlijk nooit geweest, maar dat is een andere gedachtegang).

Ik heb de goedzakken, die voortdurend bleven opruimen, geadviseerd het niet meer te doen. Want wat is het ergste dat er kan gebeuren als een vertegenwoordiger of klant die rommel ziet? Hij maakt geen deal, klaagt misschien en komt niet meer terug. Als dit vaak genoeg gebeurt valt er vast een kwartje bij de verantwoordelijken (zoals de directie). En zij mogen dan de maatregelen nemen, waardoor de zooi voortaan wél wordt opgeruimd.

Blijven de goedzakken het nog steeds doen? Niet mijn probleem. En als bonus heb ik gewoon mijn eigen mok en bord gekocht. Die was ik elke dag zelf even af. Hoeft niemand mijn rommel op te ruimen, en visa versa.

Uiteindelijk denk ik dat dit vaatwasser-probleem, zoals Berthold het ook weleens zegt, simpelweg een probleem is dat je niet kunt omdenken. Dat neemt echter niet weg dat je het misschien op een creatieve manier kunt oplossen.

Wat ik persoonlijk de meest creatieve oplossing vond, was het aanschaffen van eigen bekers en borden. Het zelfregulerende systeem dat hierdoor ontstaat vind ik geweldig bedacht. Deze oplossing ga ik dan ook zeker nog een keer voorleggen. Ik heb in ieder geval alvast mijn eigen mok en bord! ;)

Nogmaals bedankt allemaal!

Zelf een probleem?

We willen jullie allemaal weer bedanken voor de reacties en het meedenken met Rebecca. Heb je zin in meer meedenkers? Je vindt op onze website weer een paar kersverse problemen. Zit je zelf met een probleem dat je maar niet opgelost of omgedacht krijgt? Schroom je dan ook vooral niet om je eigen meedenkverhaal in te sturen.